O fundacji
Koncepcja zawiązania fundacji zrodziła się pod koniec lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku.
Jej założycielem był Krajowy Związek Byłych Żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
Celem fundacji miała być obsługa organizacyjna i finansowa projektu utworzenia kwatery na Cmentarzu Wojskowym
na Powązkach, do której byłyby sukcesywnie sprowadzane prochy zmarłych na obczyźnie żołnierzy
formacji wojskowych armii polskiej walczącej u boku aliantów na zachodnim froncie drugiej wojny
światowej. Statut Fundacji w jednolitym brzmieniu, został zarejestrowany sądowo dopiero 17 sierpnia 1993 roku pod numerem 2681.
Wypełniając ostatnią wolę zmarłych wcześniej na obczyźnie kolegów, zawartą w słowach modlitwy:
..."Do wolnej Polski nam powrócić daj"... Ci, którzy wrócili po wojnie do kraju, ogromnym wysiłkiem
organizacyjnym i finansowym utworzyli na Wojskowych Powązkach miejsce wiecznego spoczynku dla odchodzących
w kolejnych latach na "wieczną wartę". Jednak nie tylko dla nich, bowiem niektóre rodziny po wielu latach decydowały
o sprowadzeniu do Polski prochów swoich bliskich. W kwaterze obok gen Tadeusza Klimeckiego, szefa sztabu Naczelnego
Wodza, Premiera RP, który zginął w katastrofie lotniczej pod Gibraltarem i gen. Witolda Urbanowicza - dowódcy
legendarnego dywizjonu 303, znaleźli miejsce oficerowie, podoficerowie i szeregowi żołnierze 2 Dywizji Strzelców
Pieszych, 3 Dywizji Strzelców Karpackich, 5 Kresowej Dywizji Piechoty, 1 Dywizji Pancernej, marynarze, lotnicy,
żołnierki z Pomocniczej Służby Kobiet. Do dziś w Kwaterze Żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie,
w ziemnych mogiłach oraz kolumbariach pochowano prochy około 100 osób.
W roku 2022 będący już podeszłym wieku, ostatni liderzy władz Fundacji: płk Włodzimierz Cieszkowski - przewodniczący Rady
Fundacji, prezes Krajowego Związku b. Żołnierzy PSZ na Zachodzie (98 lat) oraz p. Zygmunt Prugar Ketling - prezes Zarządu Fundacji (95 lat),
wobec braku osób chętnych do kontynuowania ich misji, zdecydowali się przekazać kwaterę pod zarząd władz miasta stołecznego Warszawy.
Ta brzemienna w skutkach decyzja stworzyła zagrożenie przeznaczenia wolnych jeszcze miejsc pochówkowych dla osób postronnych,
nie legitymujących się przynależnością do PSZZ na Zachodzie. W tej sytuacji skautowa starszyzna 69 drużyn harcerskich
im. Bohaterów Monte Cassino z mokotowskiego hufca ZHP, zdecydowała się przejąć opiekę nad powązkowską kwaterą oraz
reaktywować działalność fundacji.
Do składu nowo wybranych w dniu 5 października 2022 roku władz fundacji zaliczeni zostali między innymi obecni i byli harcerze,
a także instruktorzy wywodzący się z środowiska "Czerwonych Maków". Na kontynuowanie współpracy wyrazili zgodę także poprzedni
członkowie władz - płk Włodzimierz Cieszkowski, p. Zygmunt Prugar-Ketling, prof. płk Józef Smoliński, płk. Lech Pietrzak,
p. Elżbieta Glesmann. Honorowymi przedstawicielami fundacji w Londynie zostali państwo Elżbieta i Maciej Durkowie.
Na uwagę zasługuje fakt, że druh Maciej przed laty był drużynowym 1 Warszawskiej Drużyny Harcerzy przy Liceum
im. Tadeusza Rejtana, tzw. "Czarnej Jedynki". Tym samym, podążając śladem harcerskich opiekunów kwater
batalionów "Zośki" i "Parasola", skautowe środowisko "Czerwonych Maków" przejęło za pośrednictwem fundacji,
zarządzanie Kwaterą Żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie na Wojskowych Powązkach wraz z gestorskim
prawem przydziału miejsc pochówkowych.
Kontynuując misję poprzedników, obecne władze fundacji zorganizowały kolejne, kombatanckie pochówki.
W maju 2023 roku żołnierskiego małżeństwa z brytyjskich sił powietrznych RAF - Zbigniewa i Karoliny Dybczaków,
a w roku 2024 żołnierki 2 Korpusu Polskiego PSZZ, p. Marii Polaszek.
W okresie poprzedzającym obchody 80. rocznicy bitwy o Monte Cassino, wyłącznie z pozyskanych przez fundację środków,
sfinansowano prace konserwatorsko-remontowe w trzech kolumbariach oraz naprawę tablic heraldycznych,
a także zrekonstruowano schody obelisku "Cichociemnych" i "Spadochroniarzy" z 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej,
pokrywając stopnie kamiennymi płytami.
W dniu 11 maja 2024 podczas zorganizowanego, podobnie jak w roku poprzednim, z udziałem harcerzy i przy asyście wojskowej
wieczornego capstrzyku, odsłonięto ufundowane przez FŻPSZZ tablice poświęcone trzem wybitnym dowódcom bitwy
o Monte Cassino: gen. Władysławowi Andersowi, gen. Bronisławowi Duchowi oraz gen. Nikodemowi Sulikowi.
Po Apelu Pamięci złożono kwiaty oraz zapalono znicze na żołnierskich grobach.
Dziś z satysfakcją możemy zameldować naszym patronom, którzy ponad pół wieku temu zlecili
nam "służbę dzieciom i historii", że zadanie zostało wykonane, ale nasza misja trwa nadal.
Informacje
W dniu 11 maja 2024 podczas zorganizowanego, podobnie jak w roku ubiegłym,
z udziałem harcerzy i przy asyście wojskowej wieczornego capstrzyku, odsłonięto ufundowane przez
FŻPSZZ tablice poświęcone trzem wybitnym dowódcom bitwy o Monte Cassino: gen. Władysławowi Andersowi,
gen. Bronisławowi Duchowi oraz gen. Nikodemowi Sulikowi. Po Apelu Pamięci złożono kwiaty oraz zapalono znicze
na żołnierskich grobach.
